مباهله؛ حماسه‌ای که حقانیت اسلام و ولایت را برای همیشه ماندگار کرد
امروز ۲۴ ذی‌الحجه، سالروز یکی از شگفت‌انگیزترین وقایع تاریخ اسلام است؛ روزی که پیامبر اکرم (ص) با همراهی تنها پنج تن از مقدس‌ترین چهره‌های اسلام، حقانیت دین مبین را برای همیشه در صفحات تاریخ ثبت کردند. این واقعه نه تنها یک مناظره مذهبی، بلکه سرآغاز تحولی عظیم در شناخت جایگاه راستین اهل بیت (ع) بود.
روایت تاریخی مباهله
بر اساس مستندترین منابع شیعه و سنی از جمله:
- صحیح مسلم (ج۷، ص۱۲۰)
- بحارالانوار علامه مجلسی (ج۲۱، ص۳۳۵-۳۴۰)
- تفسیر المیزان (ج۳، ص۲۲۷)
در سال نهم هجری، هیئتی از مسیحیان نجران برای گفتگوی دینی به مدینه آمدند. پس از مناظرات طولانی درباره حضرت عیسی (ع) و رسالت پیامبر (ص)، وقتی استدلال‌های منطقی کارساز نشد، آیه ۶۱ سوره آل عمران نازل شد:
«فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَکُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ»
حماسه حضور پنج تن آل عبا
پیامبر (ص) در روز ۲۴ ذی‌الحجه:
- حضرت علی (ع) را به جای «انفسنا» (جان‌هایمان)
- حضرت فاطمه (س) را به جای «نساءنا» (زنانمان)
- امام حسن (ع) و امام حسین (ع) را به جای «ابنائنا» (فرزندانمان) با خود به میعادگاه آوردند.
ابن حجر عسقلانی در الصواعق المحرقه (ص۱۲۷) می‌نویسد: «وقتی مسیحیان نجران دیدند پیامبر (ص) با عزیزترین افراد خانواده‌اش حاضر شده‌اند، به اسقف خود گفتند: به خدا سوگند چهره‌هایی می‌بینم که اگر از خدا بخواهند کوه را جابه‌جا کند، چنین خواهد شد! مباهله نکنید که هلاک خواهید شد».
پیامدهای ماندگار مباهله
۱. سند زنده امامت: این واقعه به تصریح ۳۲ منبع اهل سنت و ۶۷ منبع شیعه، برتری اهل بیت (ع) را ثابت کرد. «سیوطی» در درالمنثور (ج۲، ص۳۹) می‌نویسد: «این آیه بزرگ‌ترین فضیلت برای اصحاب کساست.»
۲. الگوی وحدت اسلامی: مباهله نشان داد اسلام با منطق و استدلال پیش می‌رود، نه با زور و اجبار.
۳. معیار شناخت حق از باطل: امام صادق (ع) در کافی (ج۱، ص۴۲۶) فرمودند: «مباهله بر ما ثابت شد، پس هر که با ما مباهله کند، هلاک خواهد شد.»
مباهله در اندیشه اسلامی امروز
آیت‌الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم (ج۱۲، ص۲۱۷) تأکید می‌کنند: «مباهله سند زنده‌ای است که نشان می‌دهد اهل بیت (ع) حجت‌های الهی بر زمین هستند و هر که با ایشان دشمنی کند، لعنت خدا بر اوست.»
انتهای پیام/